Blokada rachunku
stosowana przez Bank
Czujesz, że dochodzisz do ściany?
Już za chwilę nie będziesz mieć środków nawet na bieżące zobowiązania?
Nie doprowadzaj do zamknięcia firmy.
Działaj z nami.
Blokada rachunku stosowana przez Bank
Przez blokadę rachunku rozumieć należy czasowe uniemożliwienie dysponowania i korzystania z całości lub części środków zgromadzonych na rachunku. Po stwierdzeniu, iż spełnione zostały przesłanki stosowania blokady rachunku bank uprawniony jest do dokonania blokady środków tam zgromadzonych, po czym powinien niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora. Przede wszystkim zdziwienie budzi redakcja przepisu art. 106a pkt. 5 ustawy prawo bankowe, który przewiduje powiadomienie organu ścigania niezwłocznie, a nie jednocześnie. Redakcja przepisów jest zatem inna niż w przypadku blokad stosowanych na wniosek innych organów jak KNF, któremu inicjatywa w blokadzie rachunków wynikająca z ustawy właściwej dla tego organu, przewiduje wniosek do banku o zastosowanie blokady oraz jednoczesną informację o swoim wniosku skierowaną do organu ścigania. 72 godzinny termin od rozpoczęcia się blokady rachunku stawia organ ścigania w sytuacji konieczności szybkiego podjęcia decyzji o zastosowaniu blokady trwałej, tj. na 6 miesięcy. Teoretycznie krótki termin na podjęcie decyzji jest dla posiadacza rachunku korzystny, w praktyce – nie daje często czasu na rzeczowe przeanalizowanie wniosków banku i skutkuje wydaniem postanowienia o „długiej” blokadzie – „na wszelki wypadek”. Blokowanie rachunków bankowych w różnych trybach na tzw. „wszelki wypadek” jest coraz częściej przedmiotem dyskusji w przestrzeni publicznej, zyskało także uwagę Rzecznika Praw Obywatelskich. Niemniej jednak – sprawa blokad wciąż nie została podjęta legislacyjnie.
Banki funkcjonują w oparciu o przepisy Ustawy Prawo Bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 roku. Oprócz oczywistej funkcji jaką pełnią – mają także obowiązki przeciwdziałania wykorzystywaniu swojej działalności do popełniania przestępstw. Uprawnieniem banków związanym z tym przeciwdziałaniem jest blokada prowadzonych rachunków. W tym kontekście kluczowe są art. 106 i 106a ustawy prawo bankowe. Bank jest obowiązany przeciwdziałać wykorzystywaniu swojej działalności dla celów mających związek z przestępstwami prania brudnych pieniędzy z art. 299 Kodeksu karnego oraz finansowania terroryzmu z art. 165a ustawy i na podstawie art. 106 ustawy – jest obowiązany przeciwdziałać tym przestępstwom.
Blokada rachunku stosowana przez Bank
Podobnie jak w innych przypadkach blokad – posiadacz rachunku dowiaduje się o blokadzie najczęściej po zalogowaniu na swój rachunek bankowy lub z informacji od odbiorcy przelewu – że ten nie został zrealizowany. Pierwsza blokada może być zaskoczeniem – często okazuje się, że nie ma nic wspólnego z popełnieniem przestępstwa. Niestety, za typowanie rachunków lub transakcji do blokady w coraz większej mierze odpowiadają algorytmy, mające w uproszczeniu odpowiadać za typowanie „podejrzanych” ruchów na rachunku bankowym. Niemniej jednak, po to aby upewnić się co jest powodem blokady – należy zwrócić się do podmiotu prowadzącego rachunek. W ten sposób można określić kto jest inicjatorem blokady – czy sam bank, a jeśli nie – to który z państwowych organów jak Szef Krajowej Administracji Skarbowej lub Generalny Inspektor Informacji Finansowej. To z kolei nasuwa określony sposób reakcji – jeśli „sprawcą” blokady jest sam bank – najczęściej koniecznym staje się wykazanie, że dokonywane na rachunku operacje wynikają z prozaicznych potrzeb jak zakupy za granicą lub normalne albo bardziej niż zwykle zintensyfikowane prowadzenie działalności gospodarczej.
